Succesvolle avond over de rol van de Veiligheidsregio's

Op 9 maart is het event ‘Samen houden we het Veilig. Evaluatie Veiligheidsregio's; wat moet er veranderen’ georganiseerd door ons bestuurslid Dorine Peters in samenwerking met het thematisch netwerk BZK.

De avond werd geopend door een beschouwing van Marco Zanoni, directeur van het COT. De groep van ongeveer 25 deelnemers bestond uit diverse mensen vanuit alle niveaus binnen de veiligheidsregio, maar ook consultants en bestuurders.

In vier tafels werden de volgende stellingen besproken: 

  1. Wat voor soort wet dient de Wet Veiligheidsregio’s (Wvr) te zijn? 
  2. Moet er een andere rol voor Publieke Gezondheid en de GHOR komen?
  3. Moet er meer uniformiteit komen?
  4. Moet de hoofdstructuur aangepast worden vanwege ontwikkelingen in de maatschappij?

Wat zijn de veiligheidsregio's?

Nederland is verdeeld in 25 veiligheidsregio’s. Iedere veiligheidsregio zet zich in voor de veiligheid van de inwoners en bezoekers van dat gebied. De belangrijkste taken van een veiligheidsregio zijn;

  • Het voorkomen en (preventief) bestrijden van branden;
  • Voorbereiden op risico’s, rampen;
  • Crises en coördinatie, beheersing en bestrijding van rampen en crises. 

Mocht er iets aan de hand zijn, dan trekken brandweer, geneeskundige hulpverlening (GHOR), politie en gemeenten samen op en hebben allemaal hun eigen taken en verantwoordelijkheden bij een crisis of ramp. De taken en organisatie van een veiligheidsregio staan beschreven in de Wet veiligheidsregio’s. Ook staan hierin de verantwoordelijkheden van bijvoorbeeld de burgemeester en voorzitter van de veiligheidsregio bij een brand, ramp of crisis.

Wil je ook de argumenten voor elke aanbeveling lezen? Klik dan hier!

Aanbevelingen

Aanbevelingen tafel 1

  • Wat er nu in de Wet Veiligheidsregio’s (Wvr) georganiseerd is, is goed, maar er moet wel verstevigd en gefinetuned worden. De Wvr is nu namelijk een verzamelwet waarin veel staat. 
  • Risicobeheersing moet onderdeel van de Wvr worden om een structuur te bieden om nieuwe thema’s zoals cyber en klimaat te implementeren. 
  • Vitale partners zoals waterschappen, RWS, NS, en cybercentra worden steeds vaker bijgeschakeld en daarom zou de samenwerking geborgd moeten worden in de wet. 
  • Breng de organisatie van de brandweer onder in een andere wet. 
  • Zowel de rol van de bevolkingszorg en de politie moeten verankerd worden in de wet.

Aanbevelingen tafel 2

  • Rolverduidelijking voor de Veiligheidsregio’s en de GGD. Ook bezien of de ROAZ en GHOR een grotere rol kunnen krijgen in de zgn. ‘koude fase’.
  • Overweeg een ministerie binnen de publieke gezondheid die een eigen koers kan varen. 
  • De rol van de inspectie (van zowel J&V als VWS) is te beperkt en zij zouden veel meer hun rol moeten pakken als kwaliteitsbewaker en aanjager van ontwikkeling. Dit moet in de Wvr worden geborgd.
  • Organiseer in de nieuwe wet de regio’s van de GHOR, de GGD en de veiligheidsregio’s meer synchroon. Maak een keuze! Er zijn 25 veiligheidsregio’s en er zijn 7 gehanteerde modellen. 
  • Een mogelijke verbetering zou kunnen zijn om de kerntaken van de organisaties te scheiden in de wet;  dan krijg je een aparte wet publieke gezondheid, een aparte wet brandweer en een aparte wet veiligheidsregio’s. Nu zijn die allemaal in één wet opgenomen.
  • Moet publieke gezondheid onderdeel blijven van de Veiligheidsregio’s? Ja, maar als het kan in een nieuwe vorm, bijvoorbeeld in een Veiligheids- en Gezondheidsregio. 

Aanbevelingen tafel 3

  • De basisfunctionaliteiten moeten overal op orde zijn binnen Veiligheidsregio’s, maar het is wel efficiënter als elke veiligheidsregio zich daarbovenop specialiseert in de extra kennis en functionaliteiten die in die regio nodig zijn. 
  • De Veiligheidsregio's moeten ook paraat zijn nieuwe en toekomstige dreigingen goed en snel aan te kunnen pakken (o.a. cyber-, klimaat- en CBRN-dreigingen). Het Veiligheidsberaad zou hiervoor verantwoordelijk moeten zijn.
  • Er is meer doorzettingsmacht nodig om bijvoorbeeld aanwijzingen voor de bedrijfsbrandweer bij grote (BZO)-bedrijven af te dwingen. Vooral in grote industriegebieden, zoals havens, is dit een groot struikelpunt.
  • Veiligheidsregio’s dienen provincie-overstijgend te kunnen fuseren als zo'n fusie beter aansluit bij de taken en het functioneren van te fuseren regio's.
  • Bepaalde zaken moeten van lokaal naar regioniveau getild kunnen worden en dit moet zo nodig kunnen worden afgedwongen. 
  • Het verder professionaliseren van de Veiligheidsregio's binnen de huidige kaders is de beste oplossingsrichting. Grote wettelijke aanpassingen zijn niet nodig noch wenselijk.

Aanbevelingen tafel 4

  • De samenwerking nationaal – regionaal moet verbeterd worden, zowel horizontaal als verticaal zodat regionale crisisorganisaties beter aansluiten op het nationale crisisniveau en bij andere organisaties zoals het SGBO van de politie, evenementenorganisaties of waterschappen. 
  • Schrap GRIP-3. 
  • Kijk naar de rol van de burgemeester binnen de crisisorganisatie. 
  • Er moet  een duidelijkere rolverdeling komen op het gebied van publieke gezondheid en openbare veiligheid. 
  • Verminder de hoge focus op procedures en processen. 
  • Maak het makkelijker om bedrijven zich te verplichten aan een gezamenlijke brandweer binnen het industriegebied waarin ze zitten.
Wil je ook de argumenten voor elke aanbeveling lezen? Klik dan hier!