Het thematisch netwerk J&V organiseerde een ronde tafel tussen bestuurders, volksvertegenwoordigers en experts over risico's op het dark we!
Op 4 september 2018 mochten ruim 40 leden van het netwerk en experts, waaronder onze Kamerleden Sven Koopman, Arno Rutte en Anne-Wil Duthler, nader kennismaken met wat er op het dark web gebeurt. De rondetafel vond plaats op het hoofdbureau van de Nationale Politie, gastheer Commissaris Theo van der Plas, programmadirecteur Cybercrime en Digitalisering en op initiatief van de werkgroep Cybercrime & Privacy (thematische netwerk VVD Justite en Veiligheid)
De aanwezigen kregen een prachtig en gedetailleerd verslag over wat zich achter de schermen bij de politie afspeelde tijdens het overnemen van het dark web marktplaats HANSA (de tweede marktplaats na AlphaBay). Dit zijn online marktplaatsen in het anonieme deel van het internet, het dark web, waarop primair illegale goederen worden verhandeld. De HANSA operatie vond plaats in de eerste helft van 2017. De aanwezigen kreeg tevens inzicht in de wijze waarop de hele actie werd bestuurd. De governance door politie en OM was nadrukkelijk aanwezig, waardoor risico’s zoals met de IRT affaire in de jaren 90, werden afgedekt. Het lerend vermogen van de politie werd zwaar op de proef gesteld en iedereen was vol lof over deze unieke recherche actie. Belangrijk en beoogd effect van de HANSA overname was om het vertrouwen van gebruikers te beschadigen om illegaal zaken te doen via dit type marktplaatsen. Dit is een prachtig voorbeeld van politie innovatie in de praktijk!
TNO en INTERPOL.
Verder werd er verslag gedaan van de samenwerking tussen TNO en INTERPOL waarbij internationaal samenwerken op het dark web centraal stond. Het belang van deze internationale samenwerking werd benadrukt door het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Tenslotte werden de uitkomsten gedeeld van een Europese workshop ‘policing the dark web’ van het Europese onderzoeksproject MEDI@4SEC . Drie aanbevelingen stonden daarin centraal:
- Het verschijnsel van anoniem zaken op het internet is een mondiaal fenomeen en vraagt om mondiale ‘situational awareness’ en aanpak.
- Er moeten nog vele silo’s met elkaar verbonden worden om de kennis te delen en het leerproces te versnellen. INTERPOL en Europol zijn organisaties die voor de politieorganisaties samenwerking faciliteren.
- De publieke sectoren werken vooral nationaal en hebben beperkt technologische kennis in huis, terwijl veel private bedrijven internationaal werken en beschikken over specialistische expertise. Publiek private samenwerking is noodzakelijk voor een integrale bestrijding van criminaliteit op het dark web.
Paneldiscussie
In de paneldiscussie kwam duidelijk naar voren dat de sector Transport en Logistiek veelal onbedoeld en vaak ook onbewust de bezorger is van pakketjes die voortkomen uit dark web transacties (bijv. drugs). Ook banken lopen het risico criminele transacties en witwaspraktijken te faciliteren. Samenwerking zou de sectoren slimmer moeten maken en in staat stellen om de illegale leveranties en transacties te onderscheppen. De deelnemers aan de discussie onderschreven unaniem de aanbevelingen van MEDI@4SEC. En voegden daaraan toe dat er serieus werk gemaakt moet worden van een infrastructuur waarin publieke en private partijen met elkaar kunnen samenwerkingen. Veiligheid is namelijk een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. ABN-AMRO noemde als succesvol voorbeeld de Electronic Crime TaskForce (ECTF), ook wel ‘Bankenteam’ genoemd waarin banken en overheden met elkaar samenwerken. Doel is het voorkomen en aanpakken van digitale criminaliteit zoals fraude en internetbankieren. Onderling vertrouwen en manieren om gevoelige informatie te kunnen delen zijn daarbij cruciaal.
Samenvattend
De Kamerleden, bestuurders, leden en experts waren zeer ingenomen met de bijeenkomst. Een mix van diverse rollen en bewustwording van een relatief nieuw fenomeen met groot risico op ondermijning, vereist bewustzijn en gemeenschappelijke aanpak van gemeenten tot internationaal niveau. Het is een uitdaging om als parlement hier adequaat beleid op te zetten!
De Werkgroep Cybercrime & Privacy
Het evenement is georganiseerd door de werkgroep Cybercrime & Privacy onder leiding van Paul Hanreats met Annemarie Zielstra, Sander Blaauboer en Frans Copini.