Veiligheid en mijn voordeur

Wij -mijn familie- houden ons strak aan de covid-maatregelen zoals die nu gelden. Sterker, wij hebben er voor gekozen in een bijna complete lockdown te gaan: wij ontvangen nauwelijks nog mensen en dan meestal nog buiten ook. We gaan zeker niet naar groepen/verjaardagen en leggen ook haast geen bezoekjes meer af. Helaas.

Wil je reageren op dit stuk? Dat kan via secretaris@jenv.vvd.nl.

Werk gerelateerde zaken gaan allemaal online. Kortom wij leven in een perfecte Bubble. Klinkt saai en dat is het ook, maar het is en voelt ook heel veilig. Je komt toe aan dingen die al lang op de bucketlist staan; het schilderen van dat ene kamertje, het opruimen van de zolder en dat soort zaken. En overigens valt mij op dat ik daar niet alleen in ben, de wachttijden voor het wegbrengen van spullen naar de kringloop en het scheidingsstation is flink toegenomen.

Hoe anders is dat als ik zie en lees over wat er buiten mijn voordeur plaatsvindt. Het lijkt op een orkaan: in het centrum in mijn bubble is het heel kalm, blauwe lucht en windstil. Maar er omheen gaat het draconisch tekeer. Ik ben mij dat de laatste weken steeds meer gaan realiseren en denk dan “waar heb ik de afslag gemist?”

Wat is er aan de hand dat mensen -ook in Nederland- denken dat ze bestuurd worden door een pedofile bloeddorstige elite? Wat gaat er mis bij mensen als gesteld wordt dat feiten niet relevant zijn? En ja, dat is niet de hele bevolking, 60 tot 70% heeft niks op met complottheorieën. Maar blijkbaar 30% wel en dat vind ik beangstigend veel gezien de onzin die er rond gaat. Natuurlijk zal van die 30% niet iedereen in extreme complotten geloven, maar toch. Hoe kan het zijn dat het vertrouwen in onze instituties zo afneemt? Waar heb ik de afslag gemist?

En ja, ik begin mij ook meer en meer te realiseren dat de wereld waarin wij leven steeds meer bestuurd wordt vanuit populistisch nationaal perspectief. De pluriforme, democratische maatschappij lijkt zich te concentreren op de westrand van Europa. Het nationaal/populisme heeft zich genesteld in het bestuur van bijna alle grote mogendheden. Van Amerika tot China en alles wat er tussenin ligt. Internationale instituties liggen onder vuur; het strafhof, de WHO en de WTO, enz. Natuurlijk is dit een beweging die al langer aan de gang was, maar ineens realiseer ik mij toch de omvang en de consequentie ervan.

De vraag rijst natuurlijk wat heeft dat te maken met die veilige bubble achter mijn voordeur? Het is toch zowel in absolute als relatieve zin veilig achter mijn voordeur? Die orkaan buiten zal vanzelf wel een keer overgaan? Die zin betekent eigenlijk dat ik die wereld buiten mijn voordeur opgeef. Ik trek mij terug in mijn veilige wereld. Dat is precies waar ik vind dat de zaken scheef gaan.

Op het moment waarop wij vinden dat de wereld buiten onze directe leefomgeving niet meer van ons is, gaat het mis. Als ons denken de vorm aanneemt dat de maatschappij niet van ons is maar van de overheid en dat die overheid dan ook volledig verantwoordelijk is voor onze veiligheid, gaan we de verkeerde kant op.

In de eerste plaats is een 100% veiligheid door geen enkele overheid te garanderen. Een maatschappelijk model waarbij de overheid met alle denkbare ICT ondersteuning de burger volgt en controleert -zoals dat nu in China lijkt te groeien- kan er misschien toe leiden dat er tussen burgers onderling sprake kan zijn van een zekere veiligheid, maar die veiligheid wordt wel betaald met een zeer hoge onveiligheid in de relatie burger-overheid.

Veiligheid kan niet alleen overgelaten worden aan de overheid of aan gespecialiseerde diensten. Veiligheid ontstaat pas, als iedereen de maatschappij beschouwt als zijn maatschappij.