Sfeerimpressie: input EU verkiezingsprogramma


In de avond van 17 juli 2018 zijn een groep actieve en enthousiaste leden van het Thematisch Netwerk J&V bijeen gekomen samen met de voorzitter van de EU verkiezingsprogrammacommissie om input te genereren voor het Justitie & Veiligheidsgedeelte van dit programma. Onderstaande onderwerpen zijn door de leden besproken:

EU Criminaliteitsbeleid
De aanwezigen waren het met elkaar eens dat sommige vormen van criminaliteit - grensoverschrijdende criminaliteit, of criminaliteit die makkelijk 'verplaatsbaar' is - op Europees verband moet worden aangepakt. Wel gaven de aanwezigen aan dat er - ook sprekend uit eigen ervaring - weinig effectieve samenwerking onderling is tussen landen op het gebied van politie en justitie. Verschillende standaarden, slechte communicatie of geen vertrouwen zouden een oorzaak hiervan kunnen zijn.

Verdere samenwerking, eerst op bilateraal niveau en daarna op EU niveau, zou een oplossing hiervoor kunnen zijn. Een Benelux+ constructie zou hier mogelijk voor zijn. Een lid benadrukte het belang van liasons bij het opbouwen van goede samenwerkingsverbanden. Ook belangrijk op dit punt was het behouden van de nationale soevereiniteit van de lidstaten.

Anti-terrorisme & veiligheidsdiensten
Ook hier kwam het grensoverschrijdende karakter naar boven: hoe kan een veiligheidsdienst mensen die staatsgevaarlijk zouden kunnen in de gaten houden als ze zich vrij kunnen bewegen door de Europese Unie? Verdere samenwerking tussen veiligheidsdiensten is daarin belangrijk - onderling vertrouwen is daarvoor eerst nodig. Een lid bracht de mogelijkheid op om terroristische activiteiten op EU-niveau strafbaar te stellen, en voor de berechting van verdachten hiervan door een Europees strafrechttribunaal.

Europese strafrechtketen: van Europol tot Europese gevangenissen
Enkele aanwezigen bespraken welke vormen van institutionalisering mogelijk zijn bij het aanpakken van grensoverschrijdende criminaliteit op Europees niveau. Zo zou Europol meer bevoegdheden kunnen krijgen, en kunnen duidelijke afspraken worden gemaakt over de EU-wijde strafbaarheid van bepaalde misdrijven. Een lid bracht op dat het cruciaal is dat het verzamelen van bewijs in andere landen voor een nationale strafzaak nu erg ingewikkeld is: het bewijs van buitenlandse politiediensten wordt niet zomaar door Nederlandse rechtbanken geaccepteerd. Afspraken tussen landen hierover zijn cruciaal in het effectief opzetten van een ordelijke rechtsgang. Ook hier waren leden het met elkaar eens dat het zinvol  eerst in een klein verband (Benelux+) te beginnen, en dit bij bewezen succes mogelijk verder uit te breiden in Europa. Leden waren het met elkaar eens dat we goed oog moeten houden voor het behoud van nationale soevereiniteit.